Gevonden op Duikforum:

Murenen bijten dubbelop

Door onze redactie wetenschap
Rotterdam,6 sept. Bij murenen is een geheel nieuwe bijttechniek ontdekt. Hunkeelkaken (een extra set kaken die ook wel bij andere vissen voorkomt)komen tot in de bek naar voren om een prooi te grijpen en in deslokdarm te trekken.

Deze techniek is nog nooit eerder beschreven bij een gewerveld dier.Biologen Rita Mehta en Peter Wainwright van de University of Californiain Davis hebben hem met behulp van video-opnames ontdekt. Zijpubliceren hun resultaten vandaag in het wetenschapsblad Nature.

Murenen, afgeplatte, aalachtige vissen die met name in subtropischeklimaten voorkomen, hebben net als veel andere vissen twee paar kaken.De voorste of mondkaken en de achterste of keelkaken. Bij opnamesblijkt dat die keelkaken ver naar voren komen bij het vangen van eenprooi. Ze overbruggen maar liefst 3,5 centimeter. Ter vergelijking: dekop van de onderzochte murenesoort (Muraena retifera) is 3,3 centimeterlang (zie afbeelding).

A moray eel’s second jaws lie in wait (top) before snapping out to help catch prey (bottom).

De murene kan zo relatief grote prooidieren grijpen. Eerst pakt hijzijn slachtoffer met de mondkaken vast. Daarna komen de keelkaken naarvoren, grijpen de prooi op hun beurt vast, waarna de mondkakenloslaten. Vervolgens worden de keelkaken met de prooi ertussen weernaar achteren getrokken, zodat de prooi uiteindelijk in de slokdarmterecht komt. Het beest verliest de grip op zijn prooi op deze maniernooit.

De meeste vissen maken gebruik van de beweging van het water en deeigen zuigkracht om een prooi naar binnen te werken. De murene dusniet. Biologen Mehta en Wainwright hadden eerder al aangetoond datmurenen bepaalde elementen in hun skelet missen, die bij andere vissenzuiging kunnen opwekken. Nu hebben zij ook aangetoond hoe dezesuccesvolle roofvissen hun maaltje wxc3xa9l te pakken krijgen. De anatomievan de keel is zodanig, dat de dunne keelkaken gemakkelijk naar vorenen achteren kunnen bewegen. Bepaalde keelspieren zijn sterk uitgerektin vergelijking met andere vissen.

Murenen, waarvan zoxe2x80x99n 200 verschillende soorten bekend zijn, staanbovenaan de voedselpiramide in de meeste ecosystemen op koraalriffen.Het zijn zeer effectieve roofvissen, die al menig duiker de stuipen ophet lijf hebben gejaagd.

De beesten, met hun enigszins sinistere uiterlijk, zitten vaak verstoptin nauwe schuilplaatsen en zijn berucht om hun aanvallen opmensenvingers die opeens in die holtes verschijnen. Zolang duikers dedieren niet met opzet lastig vallen lijkt het met die aanvallenoverigens wel mee te vallen.

nrc.nl – Wetenschap – Murenen bijten dubbelop

En voor het Nature artikel (inclusief filmpje)